Τι είναι Ηλεκτρονικό κατάστημα
Τα ηλεκτρονικά καταστήματα, πολύ απλά, είναι ιστοσελίδες από όπου κανείς μπορεί μα αγοράσει προϊόντα, υλικά αγαθά ή υπηρεσίες, χωρίς να επισκεφτεί κάποιο φυσικό χώρο. Τελευταία παρατηρούμε ότι αυξάνονται με ρυθμό γεωμετρικής προόδου. Αυτό οφείλεται κυρίως, στις καλύτερες τιμές που μπορεί να βρει κανείς, στον εύκολο και άνετο τρόπο αναζήτησης και στην ολοένα και μεγαλύτερη διείσδυση του internet στην καθημερινή ζωή.
Σήμερα υπάρχουν πολλές κατηγορίες ηλεκτρονικών καταστημάτων με σημαντικότερες τα καταστήματα πώλησης υλικών αγαθών, τις ιστοσελίδες παροχής υπηρεσιών, τις σελίδες προσφορών, αυτές της σύγκρισης τιμών προϊόντων, τις σελίδες συγκέντρωσης προσφορών και τις σελίδες δικτύων αγορών (shopping networks).
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι αντίστοιχα οι ιστοσελίδες www.plaisio.gr, https://el.aegeanair.com, https://www.groupon.gr, https://www.skroutz.gr, https://www.bonusdeals.gr, https://www.thecloset.gr
Άλλες ενδιαφέρουσες ιστοσελίδες – «ηλεκτρονικά καταστήματα» είναι η ιστοσελίδα από όπου μπορεί κανείς να εξασφαλίσει παράδοση στο σπίτι των προϊόντων των Super Market Carrefour Μαρινόπουλος www.caremarket.gr, η ιστοσελίδα www.e-food.gr από όπου μπορεί να επιλέξει κάποιος το μενού της προτίμησης του από εκλεκτά εστιατόρια, η γνωστή σελίδα κρατήσεων ξενοδοχείων https://www.booking.com , ακόμη και σελίδα – γραφείο συνοικεσίων https://gr.fdating.com/ , ή και ακόμη πιο… πικάντικη η ιστοσελίδα «προσωπικών ραντεβού» www.greece-athens-escorts.com.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα ενός ηλεκτρονικού καταστήματος έναντι ενός φυσικού χώρου πωλήσεων, από την άποψη του επιχειρηματία, εκτιμούμε ότι είναι τα παρακάτω:
- Είναι ανοιχτό 24 / 7
- Χρειάζεται ελάχιστο φυσικό χώρο
- Απαιτεί λίγο αλλά εξειδικευμένο προσωπικό
- Ανανεώνεται σε ελάχιστο χρόνο
- Προσφορές και προωθητικά προγράμματα επικοινωνούνται ταχύτατα
Πώς δημιουργείται ένα Ηλεκτρονικό κατάστημα
Τα στάδια δημιουργίας ενός e shop δεν διαφέρουν καθόλου από τα στάδια δημιουργίας μιας φυσικής επιχείρησης, άλλωστε και ένα e shop, όπως αναφέραμε διαθέτει προϊόντα, υλικά αγαθά ή υπηρεσίες που βρίσκει κανείς και με όλους τους άλλους τρόπους.
Η διαδικασία λοιπόν περιλαμβάνει τα παρακάτω στάδια:
1. Σύλληψη και διατύπωση επιχειρηματικής ιδέας
Στο στάδιο αυτό διατυπώνεται η ιδέα για το ποια θα είναι τα προϊόντα που θα προσφερθούν, σε ποιές αγορές, οι αρχικές εκτιμήσεις επιτυχίας κλπ.
2. Δημιουργία Επιχειρηματικού Σχεδίου (business plan)
Με επιστημονικό τρόπο κωδικοποιείται η επιχειρηματική ιδέα, αναλύονται οι διαδικασίες υλοποίησης και οι απαραίτητες ενέργειες, εκπονείται πλάνο τοποθέτησης στην αγορά, προώθησης και προβολής και τέλος διαμορφώνεται ο προϋπολογισμός της επένδυσης και τα σενάρια εφαρμογής.
3. Επιλογή εφαρμογής και συνεργάτη ΙΤ για δημιουργία εφαρμογών ανάλογων με το όραμα της επιχειρηματικής ιδέας
Η επιλογή συνεργάτη IT είναι καθοριστική και πραγματοποιείται στη διάρκεια δημιουργίας του Επιχειρηματικού Σχεδίου, μια και είναι αυτός που θα καθοδηγήσει τον επιχειρηματία για τη μορφή και τις δυνατότητες που θα έχει η ιστοσελίδα και οι οποίες εν πολλοίς καθορίζουν και το ύψος της οικονομικής επένδυσης.
4. Έναρξη λειτουργίας
Στο στάδιο αυτό μπαίνει σε λειτουργία η επιχείρηση, εφαρμόζονται οι διαδικασίες και υλοποιούνται οι ενέργειες που έχουν περιγραφεί στο Επιχειρηματικό Σχέδιο.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονιστεί ότι το μόνο στο οποίο διαφέρει το ηλεκτρονικό κατάστημα, από ένα φυσικό είναι η απουσία φυσικού χώρου πωλήσεων. Όλα τα άλλα τμήματα που συμπληρώνουν το Οργανόγραμμα μιας εμπορικής επιχείρησης θα πρέπει να υφίστανται και να λειτουργούν με υποδειγματικό τρόπο, ιδιαίτερα εξ αιτίας της απουσίας ανθρώπινης επικοινωνίας στη διαδικασία της αγοραπωλησίας.
Γιατί ηλεκτρονικό κατάστημα
Πρόσφατα ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της ετήσιας έρευνας του 2012 για το Ηλεκτρονικό Εμπόριο Επιχείρηση – Καταναλωτή (Β-C) και την συμπεριφορά on-line καταναλωτών, του Εργαστηρίου Ηλεκτρονικού Εμπορίου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Από τα στοιχεία της έρευνας προκύπτει ξεκάθαρα ότι ακόμη και σε περίοδο κρίσης υπάρχει θεαματική αύξηση τζίρου, ιδιαίτερα αν υπολογίσουμε την αύξηση στην τελευταία πενταετία, αυτή φτάνει το 480 %.
Ειδικότερα μελετώντας τη μεταβολή από το 2011 στο 2012 Ο αριθμός των online καταναλωτών αυξήθηκε σε σχέση με το 2011 από 1,5 εκατομμύρια αγοραστές σε 1,9 εκατομμύρια παρουσιάζοντας αύξηση 26,7 %
Ο συνολικός τζίρος των online αγορών έφτασε το 2012 τα 2,9 δις € έναντι 1,8 δις € του 2011 σημειώνοντας αύξηση 57,9 %
Κατά μέσο όρο ο κάθε καταναλωτής πραγματοποίησε το 2012 20 αγορές έναντι 15 του 2011 που μεταφράζεται σε αύξηση 33.4 %
Και δαπάνησε 1600 € το 2012 έναντι 1200 € το 2011 αύξηση δηλαδή 33.4 %
Οι καταναλωτές αγόρασαν το 2012
- Ταξιδιωτικές υπηρεσίες (εισιτήρια) σε ποσοστό 93 %
- Εξαρτήματα και εξοπλισμό Ηλεκτρονικών Υπολογιστών σε ποσοστό 73 %
- Ηλεκτρονικές συσκευές (βιντεοκάμερες, κινητά) σε ποσοστό 72 %
- Λογισμικό σε ποσοστό 69 %
- Είδη ένδυσης υπόδησης σε ποσοστό 59 %
- Βιβλία σε ποσοστό 58 %
- Οικιακά είδη (έπιπλα, ηλεκτρικές συσκευές) σε ποσοστό 53 %
- Εισιτήρια για εκδηλώσεις σε ποσοστό 53 %
- Ταινίες – Μουσική σε ποσοστό 48 %
- Πραγματοποίησαν παραγγελία έτοιμου φαγητού σε ποσοστό 47 %
- Διαμονή σε ξενοδοχεία σε ποσοστό 46 %
- Προϊόντα και υπηρεσίες προσωπικής φροντίδας σε ποσοστό 39 %
- Κοσμήματα και ρολόγια σε ποσοστό 27 %
- Έπαιξαν τυχερά παιχνίδια, στοιχήματα σε ποσοστό 24 %
- Είδη λιανεμπορίου – supermarket σε ποσοστό 23 %
- Παιχνίδια για ηλεκτρονικούς υπολογιστές σε ποσοστό 21 %
- Βρεφικά / παιδικά είδη σε ποσοστό 15 %
- Φάρμακα, βιταμίνες, συμπληρώματα διατροφής σε ποσοστό 14 %
- Υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών σε ποσοστό 13 %
- Ασφάλειες (ζωής, αυτοκινήτου, κλπ) σε ποσοστό 11 %
- Ενοικίαση – αγορά – πώληση σπιτιού σε ποσοστό 9 %
- Πραγματοποίησαν αγορά – πώληση αυτοκινήτου σε ποσοστό 8 %
- Υπηρεσίες νομικές – χρηματοοικονομικά σε ποσοστό 7 %
Από το σύνολο των αγορών το 61 % των αγορών πραγματοποιήθηκε σε ελληνικές ιστοσελίδες απέχοντας αρκετά από τον αντίστοιχο μέσο όρο των Ευρωπαϊκών χωρών που φθάνει το ποσοστό του 80 % σε αγορές από εθνικά καταστήματα.
Δυναμική καταγράφεται και η τάση επίσκεψης στις ιστοσελίδες προσφορών
8 στους 10 Έλληνες επισκέπτονται τις ιστοσελίδες, όμως μόνο 6 στους 10 να αγοράζουν και από αυτούς μόνο 7 % πολύ συχνά.
Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι για την παραλαβή των εμπορευμάτων που αγόρασαν από το ηλεκτρονικό κατάστημα το 1/3 επισκέπτεται το φυσικό κατάστημα.
Τα κριτήρια επιλογής ενός ηλεκτρονικού καταστήματος είναι:
- Ασφαλής τρόπος πληρωμής μέσω γνωστού φορέα σε ποσοστό 71 %
- Ξεκάθαροι όροι χρήσης – επιστροφή προϊόντος σε ποσοστό 50 %
- Γρήγορη, εύκολη στην πλοήγηση ιστοσελίδα σε ποσοστό 47 %
- Εξυπηρέτηση και μετά την αγορά σε ποσοστό 45 %
- Είναι γνωστό όνομα – ανήκει σε μεγάλη – γνωστή εταιρία σε ποσοστό 33 %
- Έχει καλές κριτικές σε blogs, fora κλπ σε ποσοστό 31 %
- Πιστοποιημένο από ξένο φορέα σε ποσοστό 31 %
- Σύσταση φίλου σε ποσοστό 17 %
- Ενημερώνει με newsletter σε ποσοστό 14 %
- Κάνει μεγάλη διαφημιστική καμπάνια σε ποσοστό 5 %
Για τον τρόπο πληρωμής η αντικαταβολή χαρακτηρίζει τον Έλληνα αγοραστή.
Ποσοστιαία καταγράφονται τα παρακάτω ποσοστά για τους συνηθισμένους τρόπους πληρωμής που χρησιμοποιούνται στο σύνολο «συνήθως και αραιά».
- Αντικαταβολή σε ποσοστό 78 %
- Πιστωτική κάρτα σε ποσοστό 73 %
- Pay Pal σε ποσοστό 68 %
- Χρεωστική κάρτα σε ποσοστό 63 %
- Κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό σε ποσοστό 55 %
Τι να περιμένουμε το 2013
Οι σημαντικότερες τάσεις του ηλεκτρονικού επιχειρείν για το 2013 που εκτιμούμε ότι αναμένεται να επικρατήσουν είναι επιγραμματικά, η αύξηση ανταγωνισμού με παράλληλη αύξηση του κόστους λειτουργίας τους λόγω της μεγαλύτερης έντασης ενεργειών Μάρκετινγκ που θα απαιτούνται για να ξεχωρίσει κάποιο κατάστημα, ο επαναπροσδιορισμός των φυσικών σημείων διάθεσης μια και είναι έντονη η συνήθεια παραλαβής από φυσικό κατάστημα, η ευελιξία στους τρόπους πληρωμής, ήδη στην πλειοψηφία τους τα ηλεκτρονικά κατστήματα έχουν εισάγει την επιλογή της πληρωμής με αντικαταβολή, η βελτιστοποίηση διαχείρισης του πελάτη με περισσότερη προσωπική επικοινωνία και μετά την πώληση, η χρήση video για εκπαίδευση λειτουργίας ή επεξήγηση χαρακτηριστικών και το σημαντικότερο η εξατομίκευση της ιστοσελίδας στις ανάγκες του κάθε πελάτη, η παραμετροποίηση δηλαδή σύμφωνα με τις ανάγκες και επιθυμίες του για πιο εύκολη και αποτελεσματική πλοήγηση και αγορά.
Κλείνοντας πιστεύουμε ότι είναι μια θαυμάσια ευκαιρία για όσους ήδη διαθέτουν επιχείρηση, ιδιαίτερα την περίοδο αυτή που είναι ενεργά και προγράμματα επιδότησης επενδύσεων ΕΣΠΑ, να αναπτύξουν τις δραστηριότητες τους και ηλεκτρονικά.
Τάσος Γούσιος
Μαθηματικός
Σύμβουλος Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας Alpha Marketing
Γραμματέας Ένωσης Επιχειρήσεων Διαφήμισης και Επικοινωνίας Κεντρικής Ελλάδας